Ενώ στην Ελλάδα αυξάνονται οι φωνές που ζητούν από την Βουλή και την κυβερνητική πλειοψηφία να τηρηθεί το Σύνταγμα και να θεσπιστεί επιτέλους ο εκτελεστικός νόμος που απαιτείται με βάση το άρ. 73 παρ. 6 ώστε να τεθεί σε εφαρμογή ο θεσμός της νομοθετικής πρωτοβουλίας πολιτών, σε εννέα πολιτείες των ΗΠΑ (Αλάσκα, Γιούτα, Μασαχουσέτη, Μέην, Μίσιγκαν, Νεβάδα, Ουαϊόμινγκ, Ουάσιγκτον και Οχάιο) ο θεσμός τυγχάνει ευρείας εφαρμογής. Μάλιστα στις πολιτείες αυτές ο θεσμός της Νομοθετικής Πρωτοβουλίας είναι πιο ισχυρός, διότι σε περίπτωση απόρριψης της πρότασης νόμου από το νομοθετικό σώμα, διενεργείται υποχρεωτικά δημοψήφισμα. Συνεπώς ο τελικός λόγος ανήκει στους πολίτες και όχι στη Βουλή.
Στις 4 Μαρτίου 2024 η Βουλή και η Γερουσία της πολιτείας της Ουάσιγκτον (Washington) ενέκριναν τρεις νομοθετικές πρωτοβουλίες πολιτών:
- Η πρώτη (πρωτοβουλία 2111) απαγορεύει στην Πολιτεία και στις τοπικές κυβερνήσεις να επιβάλλουν φόρους στο προσωπικό εισόδημα των πολιτών. Ψηφίστηκε στην Βουλή με πλειοψηφία 76-21 και στην Γερουσία με πλειοψηφία 38-11 (καταψηφίστηκε από τους Δημοκρατικούς).
- Η δεύτερη (πρωτοβουλία 2081), η οποία εγκρίθηκε με πλειοψηφία 82-15 από την Βουλή και ομόφωνα από την Γερουσία, επιτρέπει στους γονείς να έχουν πρόσβαση και να ελέγχουν το διδακτικό υλικό του δημοσίου σχολείου (όπως λ.χ. τα δημόσια βιβλία, το πρόγραμμα σπουδών και τα ιατρικά αρχεία ενός μαθητή), και να αποφασίσουν εάν το παιδί τους θα συμμετέχει σε δραστηριότητες που περιλαμβάνουν ερωτήσεις σχετικά με σεξουαλικά ζητήματα ή με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της οικογενείας του.
- Η τρίτη (πρωτοβουλία 2113) αίρει τους περιορισμούς της αστυνομίας ως προς το δικαίωμα καταδίωξης οχήματος που είχαν τεθεί μετά την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στην Μινεάπολη το 2020. Ψηφίστηκε στην Βουλή με πλειοψηφία 77-20 και στην Γερουσία με πλειοψηφία 36-13. Την καταψήφισαν οι Γερουσιαστές που πρόσκεινται στο Δημοκρατικό Κόμμα.
Εξάλλου, στην Πολιτεία του Μέην (Maine) κατατέθηκε στο νομοθετικό σώμα προς συζήτηση μία νομοθετική πρωτοβουλία πολιτών που επιδιώκει να θέσει ανώτατα όρια στο ύψος των δωρεών που εισφέρονται για την ενίσχυση της προεκλογικής εκστρατείας υποψηφίων. Η πρωτοβουλία, η οποία είναι γνωστή ως «Αnti-superPAC initiative», συγκέντρωσε 76.081 έγκυρες υπογραφές, ξεπερνώντας το απαιτούμενο ελάχιστο όριο των 67.682, που αντιστοιχεί στο 10% του αριθμού εκλογέων που ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές για κυβερνήτη. Στην συγκέντρωση υπογραφών πρωτοστάτησε o μη κερδοσκοπικός οργανισμός Equal Citizens, που ιδρύθηκε από τον καθηγητή Νομικής του Χάρβαρντ Λώρενς Λέσσιγκ (Lawrence Lessig), και επιδιώκει την καθιέρωση μεταρρυθμίσεων με στόχο την πραγματική πολιτική ισότητα και την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Το ζήτημα της χρηματοδότησης των υποψηφίων σε εκλογές από ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες φαίνεται ότι δεν απασχολεί μόνο την πολιτεία του Μέην, αλλά αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού ευρύτερα στις ΗΠΑ, εξαιτίας των επιπτώσεων και των απειλών για την ποιότητα του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Χρήστος Λυντέρης
03.04.2024 | ΦτΔ
ΠΗΓΕΣ:
- 04.03.2024 | The Seattle Times | Claire Withycombe | WA passes three initiatives covering taxes schools and police chases
- 04.03.2024 | Clark County Today | WA Senate passes initiatives on income tax ban, school curriculum, police chases
- 22.02.2024 | News From The States | Emma Davis | Anti-super PAC initiative headed legislature consideration
