Με αφορμή τις πρόσφατες εκλογές στην Γαλλία και στην Βρετανία διαπιστώσαμε για μια ακόμη φορά ότι υπάρχουν εκλογικά συστήματα πολύ χειρότερα από το ελληνικό. Το πρώτο κόμμα σε ψήφους μπορεί να βγει τρίτο σε βουλευτικές έδρες! Ή κόμμα που έχει πάρει ποσοστό 10% μπορεί να μην εκλέξει ούτε έναν βουλευτή!
Δυστυχώς αυτά συμβαίνουν σε χώρες όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, που πρωταγωνιστούν στην παγκόσμια γεωπολιτική και οικονομική σκηνή και θεωρούνται από τις ηγέτιδες δυνάμεις του δυτικού κόσμου. Υποτίθεται ότι οι θεσμοί τους αποτελούν πρότυπο λειτουργίας και παράδειγμα προς μίμηση για τα υπόλοιπα κράτη.
Η Γαλλία μπαίνει σε κατάσταση πολιτικής ρευστότητας λόγω ακριβώς της ανεπάρκειας του εκλογικού της συστήματος, το οποίο δεν αποτυπώνει το εκλογικό αποτέλεσμα.
Οι δημοκρατικοί θεσμοί είναι αναγκαίο να εξελίσσονται
Οι δυτικές χώρες αντί να προσπαθήσουν να εξελίξουν τους δημοκρατικούς θεσμούς, ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες, αντί δηλαδή να προωθούν την αναλογικότερη αντιπροσώπευση των πολιτών και την άμεση εμπλοκή τους στις αποφάσεις μέσω των νομοθετικών πρωτοβουλιών και των δημοψηφισμάτων, ασχολούνται με δευτερεύοντα ζητήματα που δεν ενδιαφέρουν τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
Ταυτόχρονα πραγματοποιείται διεύρυνση αρμοδιοτήτων των υπερεθνικών οργανισμών, με αντίστοιχη αφαίρεση εξουσιών από τα κράτη, χωρίς να ερωτηθούν οι πολίτες για αυτές τις αλλαγές και χωρίς να έχουν λόγο στις αποφάσεις αυτών των οργανισμών στις οποίες υποχρεώνονται να υπακούν αδιαμαρτύρητα και χωρίς δυνατότητα νόμιμης αντίδρασης.
Ο αντίλογος συνήθως περιορίζεται στην σύγκριση των δυτικών δημοκρατιών με χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία, που όμως ουδέποτε είχαν δημοκρατική κουλτούρα, και από την μοναρχία και την ολιγαρχία πέρασαν σε κομμουνιστικές δικτατορίες, έχοντας παράλληλα μεγάλους πληθυσμούς εγκατεστημένους σε τεράστιες εκτάσεις, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα ομαλής διακυβέρνησης.
Το αποτέλεσμα είναι ότι παντού οδηγούμαστε σε πιο αυταρχικούς τρόπους διακυβέρνησης ανεξαρτήτως ιδεολογικών ρευμάτων.
Τον αντιδημοκρατικό αυτό κυκεώνα στηρίζουν τα κυρίαρχα πολιτικά ρεύματα, τα οποία σχηματίζουν ισχυρές μειοψηφικές πολιτικές και οικονομικές ομάδες που «παθαίνουν αλλεργία» στη «δικτατορία της πλειοψηφίας», θέλοντας να επιβάλουν τους δικούς τους όρους στους πολίτες, δημιουργώντας στο εσωτερικό γραφειοκρατικά αντίβαρα, δοτά όργανα δηλαδή με εξουσία, που είναι μη-εκλεγμένα, και σε διεθνές επίπεδο μέσω της επέκτασης των εξουσιών διάφορων υπερεθνικών οργανισμών, στους οποίους οι πολίτες δεν έχουν λόγο στην λήψη των αποφάσεων έστω μέσω αντιπροσώπευσης.
Εθνικά ή/και υπερεθνικά;
Η συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις ενός κράτους με την θεσμοθέτηση νομοθετικών πρωτοβουλιών και δημοψηφισμάτων που προκαλούνται από τους ίδιους, πρέπει να αποτελεί άμεση προτεραιότητα στα προγράμματα των κομμάτων, τα οποία θέλουν να λέγονται δημοκρατικά.
Η διαδικασία αυτή δεν φαίνεται ότι μπορεί να λειτουργήσει υπερεθνικά στο ορατό μέλλον για ρεαλιστικούς λόγους (τεχνολογία, ανθρώπινη φύση κ.λ.π.). Θα ήταν ουτοπία ένας διαφορετικός ισχυρισμός. Το μέλλον χτίζεται με τα υπάρχοντα μέσα, υλικά και εργαλεία, και όχι με αυτά που υποθέτουμε ότι «θα» δημιουργηθούν κάποτε.
Ο τρόπος λειτουργίας του πολιτεύματος αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την συνοχή και την ομαλή λειτουργία μιας κοινωνίας. Το πολίτευμα πρέπει να υπηρετεί τον πολίτη και όχι ο πολίτης το πολίτευμα. Και για να συμβεί αυτό ο πολίτης πρέπει να διαθέτει εξουσία και ότι αυτό συνεπάγεται: δηλαδή ευθύνες, υποχρεώσεις και όχι μόνο δικαιώματα.
Κώστας Μελετιάδης
16.07.2024 | ΦτΔ
